Osobowość borderline - metafora

Zdjęcie dodane przez Tom Fisk: https://www.pexels.com/pl-pl/zdjecie/fotografia-lotnicza-maze-busha-1904204/

"Wyobraź sobie, że jesteś wędrowcem, który trafia do ogromnego labiryntu luster. Każde lustro odbija inny obraz – w jednym jesteś potężny i podziwiany, w innym mały i bezwartościowy. Niektóre lustra zniekształcają twoje odbicie, sprawiając, że wyglądasz jak ktoś obcy. Każda emocja, każde słowo innych ludzi sprawia, że labirynt się zmienia, a ty gubisz drogę.

Wędrówka po tym labiryncie jest pełna skrajnych uczuć – raz czujesz się na szczycie świata, a chwilę później nie wiesz, kim jesteś. Czasem wpadasz w panikę, bo odbicie w lustrze wydaje się przerażające. Czasem chcesz rozbić lustra, by odzyskać kontrolę, ale każde stłuczone szkło zostawia cię z jeszcze większym chaosem.

Pewnego dnia spotykasz Przewodnika – kogoś, kto zna zasady tego labiryntu. Uczy cię, że nie każde odbicie jest prawdziwe, a niektóre lustra tylko wprowadzają w błąd. Pokazuje ci, jak rozpoznawać te zniekształcenia, jak testować rzeczywistość i jak znaleźć własną drogę, zamiast ślepo podążać za odbiciami.

Stopniowo uczysz się zatrzymywać przed każdym lustrem i pytać:

„Czy to odbicie jest prawdziwe?”

„Czy są inne sposoby, by spojrzeć na tę sytuację?”

„Czy to emocje prowadzą mnie w ślepy zaułek?”

Z czasem labirynt przestaje być więzieniem. Staje się miejscem, które możesz eksplorować, rozumiejąc swoje myśli i emocje. A w końcu odnajdujesz wyjście – nie dlatego, że lustra zniknęły, ale dlatego, że nauczyłeś się patrzeć na nie z dystansem."

Jak pracować w nurcie CBT z osobowością borderline?

1. Stwórz konceptualizację rozumienia pacjenta - jego przekonań kluczowych, zasad i przekonań pośredniczących oraz stosowanych strategii - spróbuj zrozumieć ten labirynt i określ wspólnie z pacjentem ważne powody dla których warto z niego wyjść

2. Ucz modelu ABC

3. Pracuj na kajzerkach

4. Ucz regulacji emocji np - uczymy, że myśli i emocje to tylko odbicia w lustrze, a nie obiektywna prawda. Można nauczyć się patrzeć na nie z dystansem. Pracuj nad skrzynką z narzędziami jak zdrowo zarządzać emocjami a nie stawiać kolejne mury labiryntu.

5. Ucz zniekształceń poznawczych – osoby z borderline często widzą świat w czarno-białych barwach („wszyscy mnie odrzucą” vs. „wszyscy mnie kochają”). W CBT uczymy ich analizowania swoich myśli, tak jak wędrowiec uczy się testować odbicia w lustrze.

6. Zachęcaj do Testowania rzeczywistości – zamiast bezkrytycznie wierzyć emocjom, warto sprawdzać fakty („Czy naprawdę jestem bezwartościowy, czy to tylko chwilowe uczucie?”). To jak sprawdzanie, czy lustro nie zniekształca obrazu.

7. Stopniowe wyjście z labiryntu – CBT pomaga budować zdrowsze schematy myślenia i reagowania, dzięki czemu osoba z borderline nie jest już uwięziona w chaosie emocji.

8. Bądź cierpliwy i ciekawy :)